Instrukcje dla użytkowników

Nie da się ukryć, iż samochody elektryczne (w skrócie EV) całkowicie zmieniają podejście do eksploatacji auta. Użytkownicy nie muszą się martwić np. kontrolą i wymianą oleju, ale powinni nauczyć się, jak dbać o baterię. O czym należy pamiętać podczas eksploatacji pojazdu zasilanego akumulatorami? Przygotowaliśmy dla Was kilka najważniejszych wskazówek.

Ładowanie do pełna? Niepotrzebne!

Według ostatniego badania InsightOut Lab i marki Volkswagen, które przeprowadzonego na początku kwietnia 2020 r. na panelu Ariadna na ogólnopolskiej próbie liczącej N=1101 osób, średni dzienny dystans pokonywany samochodem przez respondentów wyniósł 51,3 km. Natomiast z badania GUS[1] z 2018 r. wynika, że średni dzienny przebieg samochodów w Polsce wynosi 37 km (13 426 km/rok).

Czy zatem użytkownik EV musi codziennie ładować baterie do „pełna”?

Zdecydowanie nie. Nie tylko nie musi, ale wręcz nie powinien. Ładowanie do 100% pojemności skraca bowiem czas życia baterii!

Dlaczego? Częste ładowanie baterii do pełna, tak jak w przypadku telefonu komórkowego zdecydowanie skraca czas jej życia. Wiele aut elektrycznych posiada obecnie tzw. tryby long battery life, dzięki którym ładowanie kończy się automatycznie po osiągnięciu poziomu 80% naładowania baterii.

Kiedy zatem należy ładować baterie do 100% pojemności? W zasadzie jedynie wówczas gdy planujemy dłuższą podróż i maksymalny zasięg jest nam potrzebny albo,  zgodnie z zaleceniami np. Tesli, co najmniej raz na trzy miesiące w celu zbalansowania ogniw (tj. wyrównania ich napięć).

Pamiętaj - Nie rozładowuj baterii do zera!

Ważna zasada w codziennym użytkowaniu pojazdu elektrycznego - nigdy nie należy  wykorzystywać 100% pojemności baterii.

Czemu nie należy w pełni wyładowywać baterii?

W sytuacji gdy baterii litowo-jonowej jej pełne rozładowanie mogłoby doprowadzić do jej uszkodzenia i skrócenia liczby cykli jej życia. Na szczęście producenci aut wyposażyli auta w systemy, które mają zapobiegać tego typu zdarzeniom, ale mimo wszystko użytkownik przy niewłaściwym planowaniu trasy może mieć nieplanowany postój.

Lepiej ładować częściej, a mniej

Twórcy baterii litowo-jonowych nie mają w tej kwestii wątpliwości. Biorąc pod uwagę cykle życia baterii, optymalny poziom naładowania dla większości obecnie stosowanych technologii mieści się w przedziale 50 – 80%.

Ale jak to osiągnąć?

Po prostu – stosować się do pierwszej zasady opisanej powyżej – tj. nie ładować baterii w zakresie większym niż do 80% i w miarę możliwości w momencie gdy ilość energii w zasobniku spadnie poniżej 50%, doładować akumulator m.in. podczas postoju w  mieście.

Kiedy najlepiej ładować baterie – czas ma znaczenie!

Kiedy ładować samochód elektryczny?

Najlepiej podłączyć samochód do stacji ładowania w nocy – wtedy czas ładowania nie ma większego znaczenia, a kierowca może skorzystać m.in. z tańszej taryfy nocnej, ponadto nie obciążamy wówczas sieci, większość pozostałych odbiorników energii, jest wówczas wyłączona. Doskonale wiedzą o tym producenci ładowarek i pojazdów EV, właśnie dlatego pozwalają na programowanie czasu pracy ładowarki.

[1] GUS: Raport „Zużycie energii w gospodarstwach domowych w 2018 roku, 29.11.2019 r.

Tankowanie samochodu z tradycyjnym napędem spalinowym do pełna wraz z płatnością trwa kilka minut. Pojazdów elektrycznych niestety nie da się jeszcze ładować równie szybko, choć w niedalekiej przyszłości będzie to zapewne możliwe.

Przykład? Już dziś dostępne są stacje DC (ładowanie prądem stałym) pozwalające na uzupełnienie zapasów energii w baterii w 80% w zaledwie 30 minut. Czas ładowania to kluczowy wskaźnik z eksploatacyjnego punktu widzenia i stanowi podstawę wielu obaw i przyczyn dla których, wielu potencjalnych nabywców wstrzymuje się od zakupu samochodu elektrycznego, choć jednocześnie wskazuje, że chciałoby takim pojazdem jeździć w przyszłości.

Jest jednak pewne zastrzeżenie jeśli chodzi o szybkie ładowanie…

Z szybkiego ładowania prądem stałym (stacje DC) należy korzystać jedynie wtedy, gdy występuje taka konieczność – np. podczas jazdy w trasie lub gdy kierowca musi skorzystać z auta bardzo szybko, bowiem zbyt częste korzystanie z tej metody ładowania baterii może przekładać się na zmniejszenie jej pojemności i skrócenia cyklu jej życia.

Reasumując:

Najważniejszym i najbardziej czułym elementem samochodów elektrycznych są baterie. Należy zatem w szczególny sposób o nie dbać, aby wydłużyć ich okres użytkowania. Nie jest to trudne w praktyce, ale wymaga od użytkownika EV wypracowania pewnych nawyków, które stosowane w życiu codziennym pozwolą na efektywne wykorzystania potencjału auta, bez obaw o zasięg i trwałość baterii.

Baterie litowo-jonowe w samochodach elektrycznych są bardzo wrażliwe na zmienne warunki cieplne. Co to oznacza?

Np. w czasie letnich upałów lepiej nie parkować auta w samym słońcu i znaleźć miejsce zacienione. Chroni to ogniwa baterii przed przegrzaniem. W sezonie zimowym warto natomiast zadbać o to, aby akumulatory nie były poddawane działaniu bardzo silnego mrozu. Najlepiej pozostawiać wtedy auto np. w garażu lub na parkingu podziemnym.

Oczywiście istnieją obecnie rozwiązania, które pozwalają zadbać o stan baterii nawet podczas ekspozycji samochodu na niekorzystne warunki atmosferyczne. Pojazdy w większości są wyposażone w systemy zarządzania pracą baterii, które latem będą chłodziły ogniwa, a zimą je ogrzewały. Niemniej jednak należy pamiętać, iż zwiększa się wówczas pobór energii – co z kolei przekłada się na znaczne zmniejszenie się zasięgu jaki kierowca będzie miał do dyspozycji.